Kalash women reveal their unique traditions

Μόδα 2: Κοσμήματα και αξεσουάρ ανδρών Kalasha

Κοσμήματα και αξεσουάρ ανδρών Kalasha

Πριν από πολύ καιρό, ίσως μόνο στις εορτές, οι άντρες Καλάς φορούσαν ένα τουρμπάνι (Distar). Στα αγάλματα που άφηναν στους τάφους διακρίνεται ένα ύφασμα να τυλίγεται γύρω από ένα μυτερό καπέλο. Ίσως ήταν ένα ειδικό καπέλο ή η κορυφή μιας κουκούλας. O Wazir All Shah, αγόρασε από το Nuristan ένα μακρύ μάλλινο τουρμπάνι με κρόσια (περίπου 200 x 30 cm) και το χρησιμοποίησε για να ντύσει έναν νεκρό άνδρα στην κηδεία. Αυτό το είδος καπέλου με τουρμπάνι χρησιμοποιήθηκε αργότερα στις γιορτές από σημαντικούς άντρες {σύμφωνα με τον Peter Parkes}.

Τώρα το τουρμπάνι επιβιώνει μόνο την περίοδο που δίνεται στα μικρά αγόρια το παραδοσιακό παντελόνι και σε κάποιες περιπτώσεις τυλίγουν με αυτό το κεφάλι ενός νεκρού άνδρα. Αυτά τα τουρμπάνια είναι φτιαγμένα από λευκό βαμβακερό ύφασμα και το αγοράζουν από τα καταστήματα του Chitral.

Το αρχικό συνηθισμένο καπέλο των ανδρών φαίνεται να ήταν μια υφασμένη κουκούλα Οι ηλικιωμένοι εξακολουθούν να τη θυμούνται. Την χρησιμοποιούσαν κυρίως τον χειμώνα, όταν πήγαιναν στα βουνά για να μαζέψουν καυσόξυλα. Μοιάζει με την γυναικεία kupas, χωρίς όστρακα και χάντρες. Όπως τα kupas, έτσι και αυτό το καπέλο-κουκούλα, ήταν φτιαγμένο από ένα μακρύ μονοκόμματο κομμάτι ύφασμα, διπλωμένο στη μέση και ραμμένο. Μερικές φορές ήταν διακοσμημένο με κέρατα κατσίκας στο πίσω μέρος και το φορούσε συμβολικά ένας σημαντικός άνδρας που έχαιρε μεγάλης τιμής. Μερικές τέτοιες κουκούλες διατηρούνται ακόμα στις κοιλάδες, αλλά δεν χρησιμοποιούνται πλέον. Το 1974 ο Peter Parkes είδε μερικούς άντρες να χρησιμοποιούν τέτοιες διακοσμημένες κουκούλες από μαλλί κατσίκας κατά την διάρκεια του gosht. Είδε επίσης, ότι μερικά αγόρια, την ημέρα Gulparik φορούσαν μικρές κουκούλες από μαλλί προβάτου σε γκρι και λευκό χρώμα και ήταν διακοσμημένες με κεντήματα. Ένα τέτοιο καπέλο κατασκευασμένο σε μέγεθος ενηλίκου, είναι τώρα στο Μουσείο Pitts Rivers της Οξφόρδης. Αυτή η κουκούλα των Kalash μοιάζει με την κουκούλα των Scythian.1 Παρόλο που, ο Robertson (2001) αναφέρει τη χρήση κοσμημάτων και στολιδιών από άντρες Kalasha, το 2011 και στις τρεις κοιλάδες Kalasha δεν παρατηρείται πλέον η χρήση τους από τους άνδρες. Ωστόσο το 2011, σχεδόν όλοι οι νέοι και οι ηλικιωμένοι φορούσαν το μάλλινο καπέλο Chitrali. Μερικά από αυτά τα καπέλα ήταν διακοσμημένα με φτερά ορεσίβιου φασιανού και άλλα με συνηθισμένα φτερά από διάφορα άλλα είδη τοπικών πουλιών βαμμένα σε όμορφα χρώματα. Το cheish, με πολλά φτερά από φασιανό του βουνού είναι ένα αρκετά ακριβό διακοσμητικό για τους άνδρες.

Ένα μικρό cheish 3 έως 4 φτερών κοστίζει σήμερα περίπου τρεις έως τέσσερις χιλιάδες ρουπίες. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των φτερών σε ένα cheish τόσο πιο ακριβό γίνεται. Είναι πολύ ενδιαφέρον να σημειωθεί εδώ, ότι στο παρελθόν το cheish ήταν ένα σύμβολο που χρησιμοποιούνταν μόνο από υψηλόβαθμους άντρες. Αν ένας άντρας είχε σκοτώσει λεοπάρδαλη, το cheish είχε 3 φτερά ή μίσχους ενώ εαν το θύμα ήταν άντρας, τότε το λοφίο, που το ονόμαζαν asemal είχε εννέα φτερά (Darling 1979: 179). Προς το παρόν, οι άνδρες το φορούν περισσότερο ως διακοσμητικό κομμάτι στα καπέλα τους. Μόνο λίγοι άνδρες εντοπίστηκαν να φορούν ένα μικρό cheish με λίγα φτερά κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ joshi του 2011.

Πολλοί φορούν το Khas`ong, το οποίο είναι ένα μάλλινο καπέλο που χρησιμοποιείται κυρίως από τους βοσκούς της περιοχής. Παρατηρήθηκε αρκετές γυναίκες Kalasha να φορούν ένα πολύ βαρύ cheish για να συγκριθούν με τους άνδρες Kalasha. Επίσης το καπέλο του Chitral χρησιμοποιείται περιστασιακά από μερικές γυναίκες πάνω στο shu'shut, γιατί λένε, είναι λιγότερο βαρύ από τα ku'pas και τις προστατεύει από τον ήλιο, όταν εργάζονται στα χωράφια.

Η μελέτη του Robertson δίνει περισσότερες ενδείξεις για τα ανδρικά αξεσουάρ και κυρίως οι σημειώσεις που κράτησε κατά τη διάρκεια ενός χορού την περίοδο των εορτών: «Οι σημαντικοί άνδρες διακρίνονταν από τους άλλους μέσα στο πλήθος που χορεύει γιατί φορούν φωτεινά ρούχα και ως απόδειξη της γενναιότητάς τους κρατούσαν ένα τσεκούρι χορού. Φορούσαν πανέμορφα chappans ή μακριές ρόμπες τιμής και λευκά υφασμάτινα τουρμπάνια. Στα αυτιά φορούσαν μακριά ασημένια σκουλαρίκια… ενώ ο λαιμός συχνά ήταν καλυμμένος από ασήμι και έμοιαζε με ασημένιο δακτυλίδι, συμπαγές και βαρύ, όπως αυτά που φορούσαν οι Ινδουιστές. Αν ένα άτομο ήταν ο περήφανος κάτοχος δύο chappan, τα φορούσε και τα δύο, εκθέτοντας έτσι τη δόξα του. Στη μέση φορούσε ένα στενό σάλι ή τη σκληρή δερμάτινη ζώνη της περιοχής του στην οποία στήριζε ένα στιλέτο». (Robertson 2001: 220-21) 2

Σήμερα οι άντρες Kalash με τα ρούχα τους που φορούν, μοιάζουν με τους μουσουλμάνους γύρω τους. Οι πιο πολλοί άντρες Kalash φορούν ένα "φτερό" στο καπέλο τους και με αυτόν τον τρόπο τονίζουν την Kalasha ταυτότητά τους. Αυτό το "φτερό», μπορεί είτε να είναι ένα βαμμένο φτερό από αετό που έχει χρησιμοποιηθεί και στα γυναικεία καπέλα, ή μπορεί να είναι μια άλλη διακόσμηση, όπως ένα tshish που αποτελείται από καλαμάκια, χάντρες και φτερά. Οι ηλικιωμένοι άνδρες φορούν πάντα το "φτερό", ενώ οι υπόλοιποι το φορούν μόνο στις εορταστικές εκδηλώσεις ή όταν βγαίνουν έξω από τις κοιλάδες.

1 Shabnam Bahar Malik, 2015, Traditional Costumes of the Kalasha Kafirs of Chitral, 2 Sperber Glavind, Brigitte, 1990. Kalash: Dresses, Body Decorations and Textile Techniques. In Proceedings of the Second International Hindu Kush Cultural Conference, pp 30-31

Book: 1946 The Red Kafirs by M. Shakur

The Red Kafirs%20

Fashion 2 : Jewellery and Accessories of Kalasha Men

Jewellery and Accessories of Kalasha Men

A long time ago, maybe only on festive occasions, the Kalash men wore a turban (Distar). On the grave statues it is wound around a pointed thing. Maybe it was a special cap? Maybe it was the top of the hood? A long woolen turban with woven borders (about 200 x 30 cm) was according to Wazir All Shah bought from the Nuristanis and used for dressing a dead man at the funeral. This kind was also used for feasts by men of importance {according to Peter Parkes}. Moor Jan told, that 60 years ago in Birir, the father of the boy, who receives the trousers wears a broad pati (women's belt) with the innermost end upon his head letting the fringes hang down his back and the rest of it wound like a turban.

Now the turban survives only when the small boys receive the traditional trousers, and wound around the head of a dead man - these turbans are made from white cotton cloth from the shop.

A woven hood seems to have been the original ordinary headdress for the men. The elder men still remember, they used it in winter, as it was good, when they went out in the mountains to fetch firewood. It looks like a ku'pas without cowries and beads. Like the ku`pas it is made in one long piece striped lengthwise. This piece was folded in the middle and seamed. Sometimes embroidery of goat's horns was made on the back to symbolize a man of great honour. Some few hoods are still kept in the valleys, but not used any more. In 1974 Peter Parkes saw a few men using undecorated hoods of goat's wool when in the gosht. He also saw, that some baby boys on the Gulparik-day were dressed in small hoods made from sheep's wool striped in grey and white and decorated with embroidery. [Such a cap made in adult size, it is now in Pitts Rivers Museum, Oxford. The Kalash hood resembles the Scythian hood.)1 Although, Robertson (2001) mentions the use of jewellery pieces and ornaments by Kalasha men, in 2011 in all three Kalasha Valleys revealed that it was not observed by men anymore.

Almost all young and old men, however, were wearing Chitrali woolen cap, some decorated with mountain pheasant feather plume cheish and also many with ordinary feathers from various other types of local birds dyed in beautiful colours. The cheish with multiple feathers of the mountain pheasant is a pricy dress item for men nowadays, costing three to four thousand rupees for a small 3-to-4-feather cheish. The more the number of feathers in a cheish the more pricy it gets. It is very interesting to note here, that in the past the cheish was a symbol used only by high ranking men. If a man was a leopard killer, the cheish had 3-feathers or stalks, or if the victim was a man, then the plume, called asemal had nine feathers (Darling 1979: 179). At present, men wear it frequently more as a decoration piece on their caps. Only few men were spotted wearing small cheish with only few feathers during 2011 joshi festival. Khas`ong is a woolen cap used by the shepherd.

In fact, more Kalasha women were observed wearing very heavy cheish as compared to Kalasha men. The Chitrali cap is now used occasionally also by some women upon the shu'shut - they say, it is less heavy, than the ku'pas, and protects against the sun, when they work in the fields). Robertson‘s study gives further clues into men‘s accessories, and notes during a dance of celebration: While their male relations in the dancing crowd were distinguished from the others by wearing bright-colored clothes and all the bravery they possessed, and by each carrying a dancing-axe. They wore gorgeous sham kinkob chappans or long robes [of honor worn on special occasions] and white cloth turbans … In the ears they wore long silver earrings … while the neck was frequently circled by a silver, or what looked like a silver ornament, solid and heavy, such as those worn by Hindu women. If an individual were the proud possessor of two chappans, he wore them both, exposing some of the glory of the one underneath by slipping an arm out of a sleeve of the one above. The waist was girded by a narrow shawl, or the usual metal-studded leather belt of the country, supporting a dagger. (Robertson 2001: 220-21)2 Nowadays the Kalash men in their outfits look like the surrounding Muslims. So many Kalash men of rank wear a "feather" on their cap and in this way emphasize their Kalash identity. This "feather- may either be a dyed eagle-down has also used upon the women's headdresses, or it may be another decoration, like the tshish made from straws, beads and pheasant-feathers. Some big men wear the "feather" always, some men only wear it on festive occasions or when going outside the valleys.

1 Shabnam Bahar Malik, 2015, Traditional Costumes of the Kalasha Kafirs of Chitral, 2 Sperber Glavind, Brigitte, 1990. Kalash: Dresses, Body Decorations and Textile Techniques. In Proceedings of the Second International Hindu Kush Cultural Conference, pp 30-31

Dramese lineage Kalashagrom village geneological chart

Dramese lineage%20

Mutimireh clan Kalashagrom village Geneological chart

Kalashagrom village Geneological chart%20

Horniman Museum and Gardens: Collecting in the Kalash Valleys

Daughter of Kalash (other side of them)--A film by Mehak Asad

Kalash People PTV Documentary 1976

Indo-European Languages - Word Comparisons

Fashion 1: Kalash - Traditional Footwear of Men (kalun)

Kalash - Traditional Footwear of Men (kalun) The traditional soft leather moccasins kalun were part of the traditional Kalasha footwear for men, worn on various important and ceremonial occasions. The traditional ornate leather moccasins called kalun were used about 50 years from now (Farman, April 2012).

A good brand was shara (sara) kandali kalun, the decorative moccasins made from markhor leather (Trail and Cooper 1999: 147-287). During death rituals a male dead body is dressed with kalun as well. Ordinary kalun were told to be used inside as well as outside as they were carefully made using layers of raw leather as a base or sole. The moccasins were tied with colorful thin woven tape with colorful pompoms at the ends. Various studies indicate that moccasins were of different colors including red leather watsas (Robertson 2001: 221), prepared in Kamdesh by slaves and some in natural beige and browns with woolen embroidery around the shoes.

A literature review shows that there were many types of soft leather moccasins, having different names, as indicated by Robertson and Darling (Robertson 2001:220-1, Darling 1979: 176). While talking about men‘s shoes and dress in a dancing ceremony Robertson notes: The feet were covered with curiously worked dancing-boots… and that almost everybody wore «watsas»‖ the soft reddish leather boot of the country with red woolen rosettes on the instep while from the long, soft drab-colored uppers, which reached nearly half-way to the knee, there depended a long fringe of white goat‘s hair, dyed red at the tips. The boots were secured to the legs and ankles by narrow tapes of list. Above them appeared Chitrali stockings, into the tops of which the loose, baggy trousers of coarse white cotton cloth were carefully tucked. This, with a dancing-axe, completed the full dress of a swell, but there were all gradations in attire, according to the wealth or position of the wearer. (2001: 220-1)1 There is even a mention of mochost (mocost) or moccasins made of human skin (Trail and Cooper 199: 202).

In 1983 all women were bare-footed during the summer and most of them also in the winter, when walking on the snow and ice. Most women though use these only for walking a long away, whereas at home, in the village, and when working in the fields the women prefer to be bare-footed. Since 1985 due to the gradual transition to money economy more and more now wear cheap plastic shoes or tennis shoes from the shops.2 No use of kalun was observed in May 2011. The KAL’AS’A DUR Museum has some very fine specimens of various types of kaluns at display.

1 Shabnam Bahar Malik, 2015, Traditional Costumes of the Kalasha Kafirs of Chitral, 2 Sperber Glavind, Brigitte, 1990. Kalash: Dresses, Body Decorations and Textile Techniques. In Proceedings of the Second International Hindu Kush Cultural Conference, pp 34

Μόδα 1: Kalash - Παραδοσιακά υποδήματα ανδρών (kalun)

Kalash - Παραδοσιακά υποδήματα ανδρών (kalun) Τα παραδοσιακά μαλακά δερμάτινα μποτάκια kalun ήταν μέρος της παραδοσιακής ανδρικής ενδυμασίας στους Kalasha, και τα φορούσαν σε διάφορες σημαντικές περιπτώσεις και στις τελετές. Τα παραδοσιακά περίτεχνα δερμάτινα μποτάκια που ονομάζονται kalun χρησιμοποιούνταν τουλάχιστον εδώ και 60 χρόνια ( Farman, Απρίλιος 2012).

Μια καλή μάρκα ήταν η shara (sara) kandali kalun, μποτάκια από δέρμα markhor (μεγάλο αγριοκάτσικο των Δυτικών Ιμαλαϊων ) με διακόσμηση (Trail and Cooper 1999: 147-287). Κατά τη διάρκεια των τελετών της κηδείας ενός άνδρα, φορούσαν στον νεκρό και τα προσωπικά του kalun. Λέγεται ότι τα συνηθισμένα kalun μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τόσο εντός όσο και εκτός οικίας, καθώς κατασκευάζονταν προσεκτικά χρησιμοποιώντας στρώματα ακατέργαστου δέρματος ως βάση ή σόλα. Τα μποτάκια ήταν δεμένα με μια πολύχρωμη λεπτή υφασμένη ταινία με πολύχρωμη φούντα στην άκρη. Διάφορες μελέτες δείχνουν ότι τα μποτάκια ήταν διαφορετικών χρωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του κόκκινου δέρματος watsas (Robertson 2001: 221) που παρασκευάζονταν στο Kamdesh από σκλάβους και μερικά από μπεζ και καφέ χρώμα με μάλλινα κεντήματα γύρω από τα παπούτσια.

Μια επισκόπηση της βιβλιογραφίας δείχνει ότι υπήρχαν πολλοί τύποι παπουτσιών από μαλακό δέρμα, με διαφορετικά ονόματα, όπως υποδεικνύουν οι Robertson και Darling (Robertson 2001: 220-1, Darling 1979: 176). Μιλώντας για τα ανδρικά παπούτσια σε μια θρησκευτική τελετή, ο Robertson σημειώνει: Τα πόδια ήταν καλυμμένα με περίεργες μπότες χορού… και σχεδόν όλοι φορούσαν «watsas»‖ τη μαλακή κοκκινωπή δερμάτινη μπότα με κόκκινες μάλλινες ροζέτες στην άκρη. Οι μπότες στερεώνονταν στα πόδια και τους αστραγάλους με στενές υφασμάτινες ταινίες. Πάνω από αυτές εμφανίζονταν οι κάλτσες από το Chitral, στις κορυφές των οποίων έχωναν μέσα τα χαλαρά, φαρδιά παντελόνια από χοντρό λευκό βαμβακερό ύφασμα . (2001: 220-1)1 Γίνεται ακόμη μνεία και του mochost (mocost) δηλ. μπότες από ανθρώπινο δέρμα (Trail and Cooper 199: 202).

Το 1983 όλες οι γυναίκες είχαν γυμνά πόδια το καλοκαίρι και οι περισσότερες από αυτές και το χειμώνα, όταν περπατούσαν στο χιόνι και στον πάγο. Ωστόσο, κάποιες γυναίκες χρησιμοποιούν αυτές τις αντρικές μπότες σε περίπτωση που είχαν να περπατήσουν μεγάλες αποστάσεις, ενώ στο σπίτι, στο χωριό και όταν εργάζονταν στα χωράφια οι γυναίκες προτιμούσαν να έχουν γυμνά πόδια. Από το 1985 λόγω της σταδιακής μετάβασης στην οικονομία του χρήματος όλο και περισσότεροι προτιμούσαν να φορούν φτηνά πλαστικά παπούτσια ή αθλητικά παπούτσια που αγόραζαν από τα καταστήματα.2 Δεν παρατηρήθηκε χρήση του kalun τον Μάιο του 2011. Το Μουσείο KAL'AS'A DUR έχει μερικά πολύ ωραία δείγματα διαφόρων τύπων kaluns.

1 Shabnam Bahar Malik, 2015, Traditional Costumes of the Kalasha Kafirs of Chitral, 2 Sperber Glavind, Brigitte, 1990. Kalash: Dresses, Body Decorations and Textile Techniques. In Proceedings of the Second International Hindu Kush Cultural Conference, pp 34

Book: In the Footsteps of Halfdan Siiger

In the Footsteps of Halfdan Siiger%20

The Danish Researcher Halfdan Siiger (1911- 1999) visited the Kalasha valleys in Chitral in 1948 as a member of the Third Danish Central Asian Expedition. Siiger worked for the National Museum of Denmark. In Chitral Siiger was assisted by Mahmad Isa from Rokmo (Rumbur) and by Wazir Ali Shah. Shah was then a secretary of the Mehtar of Chitral. Later he became Treasurer of Chitral.

Fifty- two years later the Danish ethnographer Svend Castenfeldt and his colleague, the medieval archeologist and ethnographer Mytte Fentz, came to Chitral to study the Kalasha society. The Kalasha school master Ingineer Khan became their interpreter and guide. Some Kalasha became very interested in Siiger’s photos.

The idea of making a historical picture book with some of Siiger’s photos for the Kalasha schools was developed in co-operation with Mrs Fentz.

Professor Siiger found it appropriate to give something in return to the Kalasha people who were so friendly towards him when he visited Chitral many years ago. Most of the Siiger’s photos are from the Hindu Kush research Archive at Moesgard Musem.

Γυναικεία κόμμωση στη φυλή των Kalash

Ένας γέρος Kalash, ο Buda ανέφερε: "Πριν οι γυναίκες είχαν μόνο μία κοτσίδα στο μέτωπο. Τότε κάποιος "εφηύρε" τις 4 άλλες κοτσίδες και όλες οι

γυναίκες άρχισαν να πλέκουν τα μαλλιά τους με αυτόν τον τρόπο, δεν ξέρω, πότε συνέβη." Είναι προφανές, ότι η μπροστινή κοτσίδα είναι πολύ σημαντική, το πραγματικό σύμβολο των Kafir. Ξεκινά να δημιουργείται στο μέτωπο των μικρών κοριτσιών μόλις γίνουν αληθινές Kalash, δηλαδή λάβουν το πρώτο τους Kupas σε ηλικία 3-4 ετών. Μετά από αυτό, η μπροστινή κοτσίδα δεν κόβεται ποτέ, αν και η ζέστη ή οι ψείρες κάνουν τις μητέρες να ξυρίζουν τα πολύ μικρά κορίτσια. Το ότι η μπροστινή κοτσίδα είναι σύμβολο των Kafir φαίνεται επίσης, σε περίπτωση που μια γυναίκα Kalash ασπαστεί το Ισλάμ. Η μπροστινή της κοτσίδα αμέσως ξετυλίγεται και η γυναίκα χωρίζει τα μαλλιά της πάνω από το μέτωπό της και ίσως να τα πλέξει σε δύο μικρές κοτσίδες μέχρι τα μαλλιά να φτάσουν στις 2 πλευρικές κοτσίδες. Όταν ένα μικρό κορίτσι μεγαλώσει λίγο - ίσως στην ηλικία των 5-6 ετών - αρχίζει να μεγαλώνει μια άλλη κοτσίδα στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Όταν φτάσει την ηλικία των 8-10 ετών, αρχίζει να μεγαλώνει τις πλευρικές κοτσίδες. Εάν ρωτηθεί ένα μεγαλύτερο κορίτσι για την ηλικία της, μερικές φορές το κρίνει κανείς από το μήκος των κοτσίδων της. Όλες οι γυναίκες πλέκουν τα μαλλιά τους σε 5 κοτσίδες - 2 σε κάθε πλευρά και 1 πάνω από το μέτωπο. Η κατασκευή των κοτσίδων είναι μια πολύ σημαντική πράξη, και μπορεί να γίνει μόνο στην περιοχή όπου πλένονται οι γυναίκες στην όχθη του ποταμού (πρόσφατα αντικαταστάθηκε από ειδικά σπίτια, όπου οι γυναίκες μπορούν να μένουν ανενόχλητες).

Για να πλύνουν τα μαλλιά τους και να κάνουν τις κοτσίδες δύσκαμπτες και λαμπερές, οι γυναίκες χρησιμοποιούν το sitjin'non, μια ουσία σαν ρητίνη που εκκρίνεται από ένα δέντρο με κόκκινα βρώσιμα φρούτα (οικογένεια Saponaria). Οι γυναίκες συλλέγουν την ουσία από τις ρωγμές του φλοιού και τη διατηρούν προσεκτικά. Τα μικρά αγόρια το ψάχνουν επίσης για να ευχαριστήσουν τις μητέρες τους. Η ρητίνη sitjin'non συνθλίβεται σε μια πέτρα και αναμιγνύεται με νερό μέχρι να γίνει αφρώδης πάστα. Τα μαλλιά είναι ξετυλιγμένα και γίνονται ωραία χωρίσματα. Στη συνέχεια, τα μαλλιά που προορίζονται για την μπροστινή κοτσίδα, δένονται σε έναν κόμπο πάνω από το μέτωπο, και οι άλλες 4 πλεξούδες αλείφονται με την αφρώδη πάστα, ενώ τα μαλλιά είναι ακόμα βρεγμένα. Τελευταία φτιάχνεται η μπροστινή κοτσίδα, ξεκινώντας συχνά με μικρές κοτσίδες από κάθε πλευρά. Οι τούφες των μαλλιών στο τέλος είναι πλεγμένες με 3 παχιά μάλλινα νήματα. Στο τέλος, η μπροστινή κοτσίδα στρέφεται προς τα δεξιά - πάνω από το αυτί, κάτω από το shu'shut ή είναι δεμένη γύρω από το κεφάλι. Είναι πολύ σημαντικό, το πλέξιμο να γίνεται με τον σωστό τρόπο. Αν όχι, οι άλλες γυναίκες θα το σχολιάσουν. Το πλέξιμο τελειώνει, περιστρέφοντας τις τούφες από μπροστά προς τα πίσω. Η μεσαία τούφα πρέπει να στρίψει προς τα δεξιά από την μπροστινή κοτσίδα για τις δεξιές κοτσίδες και στα αριστερά για τις αριστερές κοτσίδες.

Οι γυναίκες πλένουν και πλέκουν τα μαλλιά τους κάθε 4 ημέρες, αν είναι νέες και ενδιαφέρονται περισσότερο για την εμφάνισή της, ενώ οι ηλικιωμένες γυναίκες μπορεί να το κάνουν κάθε 6 ημέρες. Αυτό γίνεται επίσης, όταν μια γυναίκα πλένεται κατά τη διάρκεια που ζει στο Bashali. Ακόμα και όταν ζουν το καλοκαίρι σε ψηλά σημεία της κοιλάδας, οι γυναίκες περπατούν μέχρι το σημείο πλυσίματος για να πλυθούν. Και αυτό γιατί η πράξη θεωρείται pragata (μιαρή) και επιβλαβής για να πραγματοποιηθεί στα ψηλότερα σημεία της κοιλάδας. Στις γυναίκες αρέσει αυτό το μικρό διάλειμμα γιατί ξεφεύγουν από τη σκληρή δουλειά στα χωράφια καθώς περνούν από το χωριό και μπορούν να ακούσουν τα νέα. Όλοι σχολιάζουν, όταν επιστρέφει: «Ω, τώρα έχεις πλέξει τα μαλλιά σου, έχει γίνει μια σημαντική πράξη».

Καθώς το πλέξιμο των μαλλιών είναι pragata (μιαρό). απαγορεύεται να γίνει κατά τη διάρκεια της καθαρής περιόδου δηλ. μετά τον καθαρμό των γυναικών (γίνεται σε μια ειδική ημέρα του Chaomos – μία ημέρα πριν τα παιδιά λάβουν τα παραδοσιακά τους ρούχα). Όταν μια γυναίκα γερνάει και τα πόδια της είναι πολύ αδύναμα για να περπατήσει μέχρι το σημείο πλυσίματος, κόβει τις πλεξούδες της και έχει πάλι πολύ κοντά μαλλιά όπως στην αρχή της ζωής της. Οι τρίχες του γυναικείου σώματος αφαιρούνται. Αυτό γίνεται επίσης και από τους μουσουλμάνους. καθώς θεωρούν τις τρίχες του σώματος ακάθαρτες. 1

1 τα σκίτσα είναι από¨Sperber Glavind, Brigitte, 1990. Kalash: Dresses, Body Decorations and Textile Techniques. In Proceedings of the Second International Hindu Kush Cultural Conference, pp 40-41

Η κόμμωση των ανδρών στην κοινωνία των Kalash

Η κόμμωση των ανδρών στην κοινωνία των Kalash 

 Οι άντρες Kalash τα παλιά χρόνια είχαν μια μακρά κοτσίδα στην κορυφή του κεφαλιού τους, κοινό χαρακτηριστικό των Kafir, όπου απαντάται ακόμη στο Nuristan. Οι άντρες Kalash ήταν επίσης γενειοφόροι.

Ένας γέρος Kalash , ο Buda, ο οποίος είναι παππούς ενός 33χρονου και συνεπώς είναι περίπου 75-80 ετών ανέφερε ότι: "Έκοψα την κοτσίδα μου, όταν ήμουν νέος, αλλά πριν είχα αποκτήσει παιδιά". Ένας άλλος, ο γέρος Dak'tar από την Bomburet συμπλήρωσε: "Οι μουσουλμάνοι έκοβαν τις κοτσίδες μας, όταν ήθελαν να μας κάνουν να αλλαξοπιστήσουμε. Έτσι κόψαμε τις κοτσίδες μόνοι μας” 

 Ο γέρος Baraman, ο μεγάλος Quasi της Rumbour, εξακολουθεί να έχει μια συμβολική τούφα στο κεφάλι του, εκεί όπου παλιά μεγάλωνε η κοτσίδα του. Η κοτσίδα που είναι τμήμα της παράδοσής τους -όπως και η παραδοσιακή φορεσιά - διατηρείται σε μερικά μικρά αγόρια, που αφήνουν μια μακριά λεπτή κοτσίδα να κρέμεται από το ξυρισμένο κεφάλι τους. 

 Η κοτσίδα του μικρού Jellabad είναι δεμένη γύρω από το κεφάλι του και πρέπει να κοπεί, προτού υποβληθεί στην τελετή του ντυσίματος του παντελονιού. Σήμερα πολλά αγόρια ξυρίζουν το κεφάλι τους το καλοκαίρι ή ακόμη και νωρίτερα εάν έχουν πάρα πολλές ψείρες. Όταν μεγαλώσουν έχουν ένα κανονικό κούρεμα. Εκτός από μερικούς πολύ ηλικιωμένους άντρες, που πιθανότατα έχουν δυσκολία στο ξύρισμα, οι άντρες Kalash είναι ξυρισμένοι.

 Με αυτόν τον τρόπο διακρίνονται από τους γύρω μουσουλμάνους, για τους οποίους η μεγάλη γενειάδα είναι συχνά σημάδι ισχυρής πίστης. Οι άντρες Kalash αφήνουν τα γένια τους να μεγαλώσουν μόνο όταν πενθούν.

1 sketch from: Sperber Glavind, Brigitte, 1990. Kalash: Dresses, Body Decorations and Textile Techniques. In Proceedings of the Second International Hindu Kush Cultural Conference, pp 39

Hair in the society of Kalash

Hair in the society of Kalash 

 The men: The Kalash men earlier had a long plait on the top of the head - a common Kafir feature, also in Nuristan. The Kalash men were also bearded. Buda, who is the grandfather of a 33 year old and so may be about 75-80 years old told me: "I cut off my plait, when I was a young man, but before I had children". Old man Dak'tar from Boraburet told me: "The Muslims seized out plaits, when they wanted to convert us. So we cut off our plaits" Old man Baraman, the big Quasi of Rumbour still has a symbolic hair tuft on his crown, where his plait grew before. The plait tradition is also - like the traditional costume - kept alive on a few small boys, who have a long fine plait hanging from their shaved heads.

Jellaba.d's plait is tied around his head and is to be cut off, before he undergoes the trouser dressing ceremony. Nowadays many boys have their heads shaved in summer, or if the lice become too numerous. When they grow up they have a normal haircut. Except for some few very old men, who probably have difficulty in shaving the Kalash men are shaven. In this way they distinguish themselves from the surrounding Muslims, among whom a big beard is often a sign of strong faith. The Kalash men only let their beard grow, when in mourning. The women: Buda told me: "Before, the women had only one plait at the front. Then somebody "invented" the 4 other plaits, and all the women started to braid their hair in that way - I don't know, when it happened." It is obvious, that the front plait is very important - the true Kafir symbol: It is started upon the forehead of the small girls as soon as they become true Kalash i.e. receive their first Kupas at the age of 3-4 years. After that the front plait is never cut off, although the heat or the lice make the mother shave the girls head. That the front plait is a Kafir symbol is also seen, in case a Kalash woman converts to Islam. Her front plait is unraveled, and the woman divides her hair above her forehead and maybe braids it in two small plaits at the temples before the hair reaches the 2 side plaits. When a little girl grows a little older - maybe at the age of 5-6 years - she starts to grow another plait at the back of the crown. When she reaches the age of 8-10 years, she starts to grow the side plaits. If a bigger girl is asked about her age, she sometimes judges it from the length of her plaits. All the women braid their hair in 5 plaits - 2 on each side and 1 above the forehead. 

The making of the plaits is a very pragata act so it can only be done at or below the special washing place for the women at the riverside (recently replaced by special houses, where the women can be undisturbed).

 For washing their hair and making the plaits stiff and shiny, the women use sitjin'rion - a resin-like substance excreted from a tree with red edible fruits (Saponaria family). The women pick the substance from bark cracks and keep it carefully. Small boys also search for it the please their mothers. The amber-coloured sitjin'non is crushed on a stone and mixed with water till it becomes a foamy paste. The hair is unraveled and the fine partings are made. Then the hair for the front plait is tied into a knot above the forehead, and the other 4 plaits are braided smeared in sitiin'rion, while the hair is still wet. At last, the front plait is done - often starting with small plaits from each side. The hair tufts are braided with 3 thick woolen threads at the end.

Finally the front plait is turned to the right - over the ear, under the shu'shut or tied around the head. It is of great importance, that the braiding is done in the correct way, if not, every woman comments on it. The braiding is done by turning the tufts from the front to the backside. The middle tuft must turn to the right in the front plait and the right side plaits and to the left on the left side plaits The women wash and braid their hair every few days: 4 days, if the woman is young and most interested in her looks, whereas elder women maybe do it every 6 days. It is also done, when a woman washes herself and leaves the Bashali. Even when living in the summer places high up the valley the women walk all the way down to the washing place to do it. As the act is pragata and so harmful to the higher parts of the valley. The women like this little break from the hard work in the fields - they pass the village and can hear the news. Everybody comments, when she returns: “Oh, now you have braided your hair, an important act has been done.” As the braiding is pragata. it is prohibited during the pure period after the purification of the women (done on a special day of Chaomos - the day before the children receive the traditional dresses). When a woman gets very old and her legs get too weak to walk all the way down to the washing place, he cuts off her plaits and again has very short hair as at the beginning of her life. The women's body hair is plucked. It is also done by the Muslims, as they consider body hair impure. 

 1 Sperber Glavind, Brigitte, 1990. Kalash: Dresses, Body Decorations and Textile Techniques. In Proceedings of the Second International Hindu Kush Cultural Conference, pp 39-41

Αρχαίο Ελληνικό Βασίλειο στην Ινδία

Book: 1895 The Botany of Chitral Relief Expedition by Duthie

1895 The Botany of Chitral Relief Expedition by Duthie s%20

Book: Chitral-Hunza and Hindu-Kush

Chitral-Hunza and Hindu-Kush%20

Τεχνικές ύφανσης και χρώματα στη φυλή των Kalash

Τεχνικές ύφανσης και χρώματα στη φυλή των Kalash

Μαλλί από πρόβατα και κατσίκια Το κούρεμα των ζώων γίνεται στη στάνη. Το μαλλί κόβεται με ένα ψαλίδι και στη συνέχεια κοπανιέται με ένα κλαδί. Ακολούθως θα λαναριστεί χρησιμοποιώντας ένα τόξο φτιαγμένο από ένα λυγισμένο κλαδί και ένα κορδόνι. Ακολούθως το μαλλί περιστρέφεται με το χέρι σε έναν άξονα. Οι γυναίκες περιστρέφουν το μαλλί των προβάτων σε λεπτές κλωστές σε έναν άξονα με δίσκους ενώ οι άντρες (ηλικιωμένοι) περιστρέφουν το μαλλί των κατσικιών σε άξονα "σταυρωτά" σε χονδρές κλωστές ώστε αργότερα να φτιάξουν τα νήματα τα οποία οι γυναίκες θα χρησιμοποιήσουν για την ύφανση των κουβερτών που τις τοποθετούν πάνω στα στρώματα που ξαπλώνουν. Εάν τα νήματα πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για ύφασμα που καταλήγει σε κρόσσια (γυναικείες ζώνες, παντελόνια, shu’shut, ku’pas, σάλια), δημιουργούν μονές μη στριφτές κλωστές. Όταν τα νήματα λαμβάνονται από τον αργαλειό, οι βρόχοι του στημονιού περιστρέφονται εύκολα για να δημιουργήσουν τα κρόσια. Επίσης μπορούν εύκολα να διπλασιαστούν ή να οριοθετήσουν τα όρια των σχημάτων κατά μήκος των άκρων μίας ζώνης, των ku’pas ή των παντελονιών. Τα νήματα που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για ύφασμα χωρίς κρόσσια (για τα μάλλινα φορέματα κυρίως) είναι διπλά στριμμένα. Μετά την ύφανση πλένουν και τρίβουν το ρούχο για να «φουσκώσει».

Φυσικά χρώματα του μαλλιού Το «λευκό» χρησιμοποιείται για τις γυναικείες ζώνες, στα παντελόνια των αγοριών και των αντρών, στα ανδρικά παραδοσιακά μπουφάν, στα γυναικεία σάλια και στα πρώτα παιδικά ρούχα. Το "μαύρο" χρώμα χρησιμοποιείται για τα γυναικεία μάλλινα φορέματα και τα shu'shuts. Το "κόκκινο" χρησιμοποιείται στις πλεκτές κάλτσες και για να βάζουν περιγράμματα στα ρούχα που υφαίνουν. Τεχνητά χρώματα Παραδοσιακά, οι γυναίκες βάφουν τα μάλλινα νήματα. Μερικές γυναίκες είναι ειδικές σε αυτό το έργο και το κάνουν και για άλλες, αλλά γενικά όλοι ξέρουν τον τρόπο πώς να το κάνουν. Κίτρινο: Το μαλλί τοποθετείται σε νερό με αποξηραμένες λειχήνες από το πευκοδάσος της περιοχή και φλοιό από μηλιές ως βαφή. Στη συνέχεια, το μείγμα θερμαίνεται σταδιακά πάνω στη φωτιά και ψύχεται ξανά αργά. Κόκκινο: Μια κόκκινη σκόνη (Rang = χρώμα) που αγοράζουν από το κατάστημα του Chitral χρησιμοποιείται για τη βαφή του μαλλιού καθώς και για τα μάτια (θεωρούν ότι είναι επίσης κατά των μολύνσεων των ματιών) και για βαφή προσώπου. Μωβ: Αφού βάφεται κίτρινο, το νήμα βάφεται με το κόκκινο χρώμα. Σκούρο καφέ: Χρησιμοποιείται για τις σκούρες ρίγες στα Kupas και για τα όρια των χρωμάτων στα υφάσματα. Αρχικά το νήμα θερμαίνεται σε νερό με κελύφη από καρύδια. Μετά χρωματίζεται με λειχήνες και μετά βαμμένο με κόκκινο χρώμα. Μπλε: Το λουλάκι (μοιάζει με μικρούς αστραφτερούς κόκκους) αγοράζεται από τους Μουσουλμάνους. Κατ’ αρχάς τα ούρα των αγελάδων διατηρούνται σε κατσαρόλα με καπάκι για 6-7 ημέρες. Μετά προσθέτουν το λουλάκι και ακολούθως το νήμα. Το μείγμα δεν θερμαίνεται, αλλά διατηρείται για άλλες 5-6 ημέρες με συχνό τρίψιμο και ανακάτεμα του νήματος. Μετά το νήμα κρέμεται στον ήλιο. Δεν επιτρέπεται στους άνδρες να κοιτάζουν το νήμα καθ 'όλη τη διάρκεια της διαδικασίας - εάν το κάνουν, το χρώμα θα είναι κακής ποιότητας. Σκούρο πράσινο: Αφού βάφεται κίτρινο, το νήμα βάφεται σε λουλάκι.

Τα τελευταία 15 χρόνια στα μικρά καταστήματα στις κοιλάδες πουλάνε νήματα σε έντονα συνθετικά χρώματα. Μια συνεχώς αυξανόμενη χρήση των χρημάτων στην οικονομία των Kalash, επέτρεψε στις γυναίκες να αγοράζουν αυτά τα νήματα, τα οποία χρησιμοποιούν στα όρια των υφασμάτων και για τις διακοσμήσεις στα βαμβακερά φορέματα που φτιάχνουν με τις ραπτομηχανές, καθώς το συνθετικό νήμα απωθεί τη βρωμιά. Τα τελευταία 15 χρόνια έχει γίνει πολύ υψηλή μόδα μεταξύ των γυναικών να φτιάχνουν ζώνες από συνθετικό νήμα πλεξίματος με κόκκινο ή πορτοκαλί χρώμα. Οι 20 μπάλες νήματος που χρειάζονται είναι δαπανηρές και έτσι δίνουν ιδιαίτερη σημασία. Η δουλειά όμως είναι σχεδόν η ίδια, καθώς και αυτό το νήμα περιστρέφεται με το χέρι σε ένα σταθερό νήμα πριν από την ύφανση.

Χρώματα Γενικά τα χρώματα δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία ή σημασία στον πολιτισμό των Kalash (υφάσματα): Η γλώσσα τους έχει μόνο ονόματα για τα καθαρά χρώματα: Κόκκινο, κίτρινο, μπλε, πράσινο, μαύρο και άσπρο - ένα όνομα μόνο για όλες τις διαφορετικές αποχρώσεις και τους τόνους των βασικών χρωμάτων. Οι φωτεινές αποχρώσεις ονομάζονται "υπόλευκο μπλε" κ.λπ . Τα μικτά χρώματα όπως το πορτοκαλί, το καφέ και το μωβ δεν έχουν συγκεκριμένα ονόματα. Όταν τα παιδιά έχουν πρόσβαση σε διαφορετικά χρώματα για να φτιάξουν ένα σκίτσο, τα χρώματα χρησιμοποιούνται κυρίως για περιγράμματα χωρίς σχέση με το πραγματικό χρώμα του αντικειμένου. Στα υφάσματα τα συνθετικά χρώματα χρησιμοποιούνται χωρίς καμία συμβολική αξία, αλλά ανάλογα με τη διαθεσιμότητα, τη λάμψη και την αντίθεση. Ωστόσο, η παράδοση αποφασίζει, πού θα χρησιμοποιηθούν τα χρώματα στο σπίτι.

Book: 1896 The kafirs of hindu kush George Robertson part 2 from 348-682

The kafirs of hindu kush George Robertson part 2 from 348-682%20

Book: 1896 Τhe kafirs of hindu kush George Robertson part 1 from 1-347

the kafirs of hindu kush George Robertson part 1 from 1-347%20

Book: 1971 Tribes of the Hindoo Koosh by John Biddulph

TribesOfTheHindooKoosh%20